روی خوب سکه
در سال 2008 در مطالعه ای بر روی 477 عضو فیس بوک آن ها را در ابتدا و انتهای یک دوره مطالعاتی یکساله بررسی کردند. آنها می خواستند بفهمند که شاخص های مختلف بهزیستی روانشناختی (مثل رابطه مثبت با دیگران) در این کاربران تغییر می کند یا نه؟ نتیجه این پژوهش قابل پیش بینی بود: استفاده از فیسوبوک با افزایش سرمایه اجتماعی رابطه نیرومند داشت، به ویژه برای آنهایی که عزت نفس پایینی داشتند. سرمایه اجتماعی، مانند گاز دارای هیدورکربن زیاد که عملکرد اتومبیل را تقویت می کند، عزت نفس را بالا می برد و به فرد مهارت های اجتماعی بهتر، احساس رضایت بیشتر و اعتمادبنفس بالاتر می دهد.
این اثرات مثبت برای نوجوانان از بقیه عمیق تر است. لامپ می گوید «نوجوانان راه های پیدا می کنند تا از این مزایا در بخشهای دیگر زندگی خود استفاده کنند که مهمترین آنها احساس اعتماد بنفس بیشتر در روابط واقعی است». پتی ام والکنبورگ پژوهشگر ارتباطات از دانشگاه آمستردام در سال 2009 در مطالعه درباره پیامدهای اجتماعی استفاده از اینترنت برای نوجوانان به نتیجه مشابهی دست یافت . او دریافت که عضویت در یک شبکه اجتماعی، عزت نفس را با کمک به گسترش دوستی ها و بهتر کردن کیفیت روابط موجود بالاتر می برد. نوجوانان در شبکه های اجتماعی خوب عمل می کنند زیرا اینترنت به خود اشناسازی و ابراز وجود کمک می کند. برخلاف ارتباط چهره به چهره شبکه اجتماعی تنها نشانه های دیداری و شنیداری محدودی را فراهم می کند. همین ویژگی باعث می شود نوجوان های در حال بلوغ دیگر هیجان های منفی رابطه چهره به چهره را تجربه نکنند.
روی بد سکه
همه نواجوانان از ویژگی های مثبت شبکه های اجتماعی سود نمی برند. دقیقاً مشابه کاربران شبکه اجتماعی تنها، نوجوانان هنگامی که از اینترنت استفاده می کنند تا شبکه موجود دوستان خود را حفظ کنند از آن سود می برند. اگر چه استفاده از شبکه های اجتماعی روی هم رفته عزت نفس را افزایش می دهد، اما اگر افراد با عزت نفس کم وارد شبکه های اجتماعی شوند ضربه شکست باری می خورند. شبکه های اجتماعی شاید به دلیل ساده بودن پیوستن به انها و اینچنین آسان کردن برقراری ارتباط، نه تنها برای افرادی که خودشناسی ضعیفی دارند بلکه همچنین برای آن هایی که به نظر می رسد بی جهت از خود راضی هستند تبدیل به پناهگاه شده اند. در واقع یک انتقاد مکرر از سایت های شبکه سازی اجتماعی این است که انها شده اند پاتوق افراد خودشیفته ای که خواهان توجه دنیا هستند. افراد خودشیفته از جمع آوری ارتباطات اجتماعی لذت می برند- هر چه بیشتر بهتر، مهم نیست روابط زیربنایی چقدر سطحی باشند.
اما همین پاتوق که افراد خودشیفته را تغذیه می کند می تواند نقطه ضعف شان هم باشد. دانشجوی دکترای روانشناسی اجتماعی ، لارابوفادری از دانشگاه جورجیا، آزمایشی ترتیب داد تا بفهمد چه چیزی افراد خودشیفته آنلاین را مشخص می کند و پیدا کردن آنها توسط دیگران چقدر آسان است؟ بوفاردی به همراه یک روانشناس اجتماعی به نام کیت کمپبل به 130 کاربر فیسبوک پرسشنامه شخصیت خودشیفته داد تا به آن پاسخ دهند. افرادی که در این پرسشنامه نمره بالا می گیرند بیشتر احتمال دارد در روابط تقلب کنند و نقش بازی کند، منابع را به خود انحصار دهند و بیش از حد وابسته به مادیات باشند.
آنچه نمایان شد این است که افراد خودشیفته آنلاین بسیار شبیه به افراد خودشیفته آفلاین رفتار کرده ، روابطی متعدد اما سطحی گرد هم می آورند. مردم نیز عموماً می توانند آنها را تشخیص دهند. غریبه های آموزش ندیده به عنوان نمونه ای از افرادی که در فیسبوک پرسه می زنند درست به اندازه کسانی که در پژوهش قبلی در قضاوت کردن راجع به شخصیت دوستان خود موفق بودند، در شناسایی افراد خودشیفته خوب عمل کردند. مشاهده کنندگان به سه ویژگی اشاره کردند که احساس می کردند افراد خودشیفته را لو می دهد : تعداد زیاد تماس ها و ارتباطات ، یک ظاهر فریبنده و کیفیت واضح و دقیق عکس اصلی پروفایل.
حقایق سریع ذهن شما در فیسبوک
اگر فیسبوک یک کشور بود، چهارمین کشور پرجمعیت دنیا می شد و درست پشت سر ایلات متحده قرار می گرفت که تقریباً نیمی از کاربرانش روزانه به آن سر می زنند.
نیلسن آنلاین گزارش می دهد که شبکه اجتماعی (وبلاگ نویسی وابسته به آن) هم اکنون چهارمین فعالیت متداول و محبوب آنلاین است. مقدار زمانی که در سایت های شبکه سازی اجتماعی سپری می شود با سرعتی به میزان سه برابر کل استفاده از اینترنت در حال افزایش است، که این مقدار حدود 10 درصد از کل زمانی است که به صورت آنلاین سپری می شود.
شبکه های اجتماعی می توانند تنهایی کاهش و عزت نفس را افزایش دهند. اما آنها می توانند، بسته به اینکه شما چه کسی هستید و چگونه از این مکان های اجتماعی استفاده می کنید، در جهت مخالف نیز تاثیر بگذارند.
ماهنامه سپیده دانایی، شماره 42
