آرامیس مشاور




فقط زنان بخوانند و ورود آقایون ممنوع

در یک کلام نابودی خوبی ها و خوشی ها
برخی خانم ها عادت کرده اند همسر شان را با دیگران مقایسه کنند. آنها برای این کار بهانه های به ظاهر موجهی هم دارند، اما آیا از عوارض این کار نیز اطلاع دقیقی دارند؟
هنگامی که یک میوه خوش آب و رنگ را در دست می گیرید و به دهان می برید، آیا به این موضوع فکر می کنید که برای به دست آمدن این میوه چه زحمتی کشیده شده است؟هیچ درخت میوه ای بدون مراقبت،میوه دلخواه نداده و بدون زحمت،کام باغبانش را شیرین نکرده است. نمی خواهیم به شما درس شکر گذاری بدهیم و یا خدای ناکرده میوه خوردن را به کامتان زهر کنیم؛ فقط می خواهیم بگوییم از ازدواج کردن و تشکیل دادن زندگی مشترک، شباهت های زیادی به کاشتن یک نهال میوه دارد؛ نهالی که باغبانان آن زن و مرد هستند.

نهال زندگی مشترک تا زمانی که به بار بنشیند و به درختی تنومند و پابرجا تبدیل شود، به مراقبت ها و رسیدگی های زیادی نیاز دارد و همان گونه که یک درخت مستعد ابتلاع به آفت های گوناگون است، برای زندگی مشترک نیز آفت هایی هست که چنان چه در پی زدودن آنها برنیایم، آسیب هایی جدی به باغ زندگی مان وارد می شود.

ما بعضی کارها را معرفی می کنیم کاری که هر چند به نظر می رسد هم از طرف آقایان و هم خانم ها سر می زند، اما به نظر می رسد این کار در میان خانم ها شیوع بیشتری دارد.

هیچ کاری بی دلیل نیست
اگر چه غالب افرادی که دست به مقایسه همسر خود با دیگران می زنند از عوارض این کار تا حدی آگاهی دارند و یا حداقل می دانند که این کار شایسته نیست، اما به هر صورت باز به این رفتار خود ادامه می دهند. این کار نه از سر لجبازی با خود و زندگی خود،که به خاطر دلایل و بهانه هایی است که برای خود می آورند.
بسیاری از خانم ها رویای تغییر دادن شوهرشان را در سر دارند و فکر می کنند «مقایسه کردن» ابزار خوبی برای تحقق این رویاست پس تلاش می کند با استفاده از این ابزار، شوهر خود را تحریک کند تا خود را تغییر دهند.
خانم های کمال گرا می خواهند همیشه بهترین باشند. بهترین لباس ها، بهترین آرایش،... و حتی بهترین شوهر! پس سعی می کنند با مقایسه شوهر خود با دیگران مطمئن شوند همسرشان از هر جهت ایده آل و بهترین است.
گاهی اوقات خانم ها شوهرشان را با مردهای دیگر مقایسه می کنند، چون قبلاً شوهرشان این کار ار با آنها کرده است. پس مقایسه می کنند تا مقابل به مثل کرده باشند و به قول معروف دلشان خنک شود!
مقایسه کردن یک ابزار بسیار عالی برای تحقیر کردن شوهر است! خانم هایی که از همسرشان رنجیده اند،گاهی اوقات ابزار «مقایسه»را برای تلافی کردن انتخاب می کنند.


نقض غرض از نوع اساسی
حال سوال این است که در هر یک از مواردی که ذکر شد، آیا «مقایسه کردن» فرد را به هدفش می رساند؟ اگر جواب مثبت است باید پرسید به چه قیمتی؟برای پاسخ دادن به این سوال ابتدا لازم است با یکی از ویژگی های عمومی انسان ها آشنا شویم. نیاز به «تعلق داشتن» یکی از اساسی ترین نیاز انسان ها در ارتباط با دیگران است. فردی که احساس تعلق داشتن میکند، اعتماد به نفسش بالاست، احساس بهتری نسبت به خود و دیگران دارد و مستعد بروز دادن رفتار های زاینده و مفید است احساس تعلق زمانی در ما حاصل می شود که دیگران ما را آن گونه که هستیم بپذیرند. دوست داشته باشند و به ما افتخار کنند. متأسفانه احساس «تعلق داشتن» بر انسان ها بسیار آسیب پذیر است و یکی از عوامل مخرب آن مقایسه کردن است. از طرفی ازدواج و رابطه همسران با یکدیگر، یکی از روابطی است که قرار است طی آن پاسخی مناسب به این نیاز داده شود حالا تصور کنید با مقایسه کردن همسر نه تنها به این نیاز پاسخ مناسبی داده نمی شود. بلکه مسیری عکس نیز در رابطه با آن طی می شود. اکنون با دانستن این مطلب بهتر می توانیم به سوال بالا بیندیشیم. ایا کسی که در اثر مقایسه شدن احساس تعلق داشتن خدشه دار شده، ارزش نفسش آسیب دیده، اعتماد به نفسش کاسته شده و وجودش دست خوش هیجانات منفی گشته، هرگز با خودش فکر می کند که:«هووم!حق با اوست؛بهتر است از امروز شروع کنم و خودم را حسابی تغییر دهم»؟جواب این است: هرگز!


 راهی به نا کجا آباد
البته همانطور که تجربه بسیاری از خانم ها و آقایان نشان داده است،مقایسه کردن کمتر به این اهداف رسیده و غالباً دردسر هایی را به دنبال دارد که نمی توان دست کم گرفت؛ دردسر هایی که می تواند به نتیجه ای کاملاً مخالف با آن دلایل و بهانه های ظاهراً موجه منجر شود.
• ایجاد حس بی کفایتی و دلسردی
خانم ها قصد دارند با مقایسه کردن در همسرشان انگیزه تغییر ایجاد کنند. آنها فکر می کنند وقتی موفقیت شخص دیگری را به رخ همسر خود می کشند. همسرشان برانگیخته می شود تا برای رسیدن به آن موفقیت تلاش کند غافل از این که با این کار در او احساس بی کفایتی و دلسردی به وجود می آورند. مرد احساس می کند به اندازه دیگران خوب نیست و این احساس دلسردی نه تنها به بهبود نمی انجامد، بلکه می تواند باعث بد رفتاری بیشتری نیز شود.
• کاهش اقتدار مرد
یکی از مهمترین نیازهای مردان، احساس «اقتدار» است. اگر مردی احساس کند که همسرش او را به عنوان مردی پرشور و قوی می شناسد، احساس تأثیر گذاری مثبت بر زندگی دیگران در او تقویت شود که یکی از لذت بخش ترین احساس هایی است که هر کس می تواند داشته باشد؛ لذتی که شادی بیشتر، رفاه بیشتر یا دانش بیشتر را به زندگی خانوادگی وارد می سازد و به عبارت دیگر،ب ه خاطر وجود این حس، کیفیت زندگی خانوادگی بالا می رود. برعکس، احساس بی کفایتی و تأثیر گذاری منفی بر دیگران، احساس وهشتناک و ناخوشایندی است. همسر شما باید بداند در دنیا برای شما از هر کس مهم تر است و شما باید این خصوصیات مثبت را در او ببینید و بر زبان بیاورید. اما وقتی همسری مردش را با دیگران مقایسه می کند، این حس ارزشمندی را در وجود او از بین می برد. زنان به علت ماهیت وجودی شان نیاز به تکیه گاهی مقتدر دارند. وقتی زنی اقتدار همسرش را از بین می برد، در واقع به تکیه گاه خود آسیب وارد کرده است.
• تلافی و تخریب
در اغلب موارد مردی که مورد مقایسه قرار گرفته است. درصدد تلافی بر می آید. او که احساس میکند شخصیت و اقتدارش زیر سوال رفته است، برای بازیابی این اقتدار از دست رفته به روشهایی رو می آورد که بتواند قدرت خود را اثبات کند. در نتیجه جو ناسالمی بر فضای زندگی حکم فرما خواهد شد که در آن مرد برای تثبیت اقتدار خود از روشهای منفی مانند خشونت و اعمال محدودیت استفاده می کند .
• حسادت
مرد نسبت به کسی با او مقایسه شده است، احساس بدی پیدا می کند. اگر این فرد از اعضای فامیل باشد،مشکلاتی در ارتباطات فامیلی به وجود می آورد. همسرمان به آن فرد به چشم رقیبی خواهد نگریست که زندگی را به کامش تلخ کرده است.


 سردی و فاصله
مقایسه موجب ایجاد فاصله میان همسران می گردد. مرد نسبت به همسر خود سرد شده و پایبندی اش به زندگی کاهش میابد، چرا که احساس می کند رقیبی در زندگی او وجود دارد. او حس می کند که همسرش قدر زحمات او را نمی داند و هر آنچه تا کنون انجام داده، بیهوده بوده است. وقتی مردی احساس می کند که همسرش او را قبول ندارد، نمی تواند عشق او را نسبت به خود باور کند، در نتیجه محبتش نسبت به او کاهش می یابد. از سوی دیگر، زنی که با مقایسه کردن همسرش شخصیت او را زیر سوال برده است، نمی تواند عشق خود را به طور کامل نثار او کند، چرا که جایگاه همسرش در مقابل او تنزل پیدا کرده است.


 احساس پذیرفته نشدن
وقتی مردی مورد مقایسه قرار می گیرد، احساس می کند که همسرش او را همان گونه که هست، نپذیرفته است. از آنجا که بعد از ازدواج یکی از مهمترین ارکان زندگی، عشق ورزیدن زوجین به یکدیگر است، بنابراین آنها باید یکدیگر را همان طور که هستند بپذیرند. اگر این پذیرش وجود نداشته باشد، احساس ناخوشایندی به آنها دست می دهد. اگر مرد احساس کند همسرش او را نمی پسندد و مداوم او را با دیگران مقایسه می کند، غرور و شخصیت اش افت پیدا می کند، چرا که مرد دوست دارد برای همسرش کامل ترین باشد .
خانم ها فکر می کنند وقتی موفقیت شخص دیگری را به رخ همسر خود می کشند، همسرشان برانگیخته می شود تا برای رسیدن به آن موفقیت تلاش کند؛ غافل از اینکه با این کار در او احساس بی کفایتی و دل سردی به وجود می آورند.

ریحانه ایزدی /کارشناس ارشد روان شناسی!
گردآوری: مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس