لذت توروزی
نمی توان در پایان سال کهنه و شروع سال جدید از بحث لذت بردن از زندگی گفت و از عید و چگونگی لذت بردن از آن نگفت. آنچه می تواند لذت بردن از عید نوروز را کاهش دهد تا به خودتان بگویید: «ای بابا، چه عیدی ؟!» مواردی است که موانع لذت بردن از زندگی در ایام عید است. به صورت مختصر به هر یک از این موانع می پردازیم و برای هر یک راه کارهایی را ازائه خواهیم کرد. باشد که با این راهکارها بتوانید از زندگی تان در آغاز بهار لذت ببرید.
استرس خانه تکانی
نظافت و خانه تکانی لزوماً به معنای کار سخت نیست. یک موسیقی خوب با یک برنامه رادیویی خوب و مفید می تواند شما را با اشتیاق بیشتری به تحرک وا دارد. خانه تکانی یکی از رسوم بسیار قدیمی برای عید نوروز است و هر چند که اپارتمانی کوچک و بدون پستو و انباری و زیرزمین امروزی تقریباً در همه مدت سال نسبتاً تمیز است، اما تمیزترین خانه هم مدتی مانده به نوروز ، برای شگونش هم که شده از بالا تا پایین شسته و روفته و برق انداخته می شود.
اما این روزها کمتر کسی به صورت تمام وقت در خانه است و نظافت به صورت تدریجی باید انجام شود، هیچ چیز بهتر از روشی خوب و برنامه ریزی شده به کمک ما نمی آید. روند داشتن خانه ای تمیز، بدون نگرانی و تشویش با هشت راهکار به انجام می رسد.
این هشت راهکار را در بررسی های روان شناسی از نگاه کارشناسان به دست اوردیم و به شما پیشنهاد می کنیم.
از کجا باید شروع کرد؟
برنامه ریزی صحیح برای خانه تکانی از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا استرس ناشی از انبوه کارها باعث فشار عصبی زیادی می شود که شاید باز دارنده باشد و کار را همانند غولی عظیم جلوه دهد.
اگر بدانید چه کارهایی را باید انجام دهید و ترتیب انجام آنها کدام است مطمئن باشید نیمی از کار را انجام داده اید.
حالا قلم و کاغذ به دست بگیرید و همه کارهایی را که باید انجام شود را بنویسید، سپس روی ورقه ای دیگر کارها را به ترتیبی که باید انجام داده شود ردیف کنید.
چطور وقت بگذاریم
در حقیقت، داشتن خانه ای تمیز در طی تعطیلات، به خصوص اگر از روش صحیحی استفاده کنید، ساده تر از چیزی است که تصور می کنید . در مرحله نخست، خانه تکانی را قبل از دوران پر تنش آخر فصل انجام دهید. به این ترتیب کار بدون عجله و فشار روحی انجام می گیرد و به اندازه کافی برای پروژه های وقت گیری مانند تغییر دکوراسیون یا برق انداختن لوازم فلزی وقت خواهید داشت.
فهرستی تهیه کنید
قبل از این که شروع کنید، فهرستی از همه چیزهایی که باید تمیز شوند تهیه کنید. کارهها را براساس هر اتاق تقسیم کنید و زمانی برای هر کار در نظر بگیرید.
به این ترتیب می توانید بسته به زمان لازم برای هر کار، حتی از زمان های اضافه بسیار کوتاه مانند پخش آگهی در تلویزیون نیز استفاده کنید و مثلا چند تکه لباس را در لباسشویی بریزید . هنگامی که به تدریج هر مورد موجود در فهرست را علامت می زنید، حس بسیار خوبی به شما دست می دهد و احتمال این که کارتان را تمام و کمال انجام دهید بسیار بیشتر خواهد بود.
کمی اینجا و کمی آنجا
برای داشتن خانه ای تمیز و درخشان، لزوما نباید زمان زیادی در اختیار داشته باشید. در حقیقت خواهید دید اختصاص دادن سی دقیقه در روز کار نظافت، نتایج بسیار رضایت بخشی خواهد داشت. برای مرتب کردن لوازم و خرده ریزها، یک زمان ثابت مانند قبل از خواب یا قبل از صبحانه را کنار بگذارید. در این فاصله می توانید به نظافت هم بپردازید. مثلا بعد از دوش صبحگاهی آینه حمام را تمیز کنید یا کف وان را با کمی پودر یا مایع مخصوص برق بیندازید.
گاهی میان بر زدن اشکالی ندارد
اگر تا اینجا هر توصیه ای را به جز مورد اول عملی کردید یا به هر علت دیگر وقت کم آوردید، نگران نشوید. بخش های اساسی و بیرونی خانه مانند پرده ها، فرش و مبلمان را تمیز کنید و نظافت داخل کمدها، کابینت ها و قسمت های مخفی را به مدتی بعد موکول کنید، اما فراموش نکنید!
کارها را ساده کنید
گاهی تمیز کردن گرداگرد و اطراف یک شی اضافه راحت تر از دور انداختن آن است. اما این روش در درازمدت کار ساز نیست ، با کمی نظم و ترتیب، خرده ریزه ها را کاهش دهید . خود را از شر هر لباسی که دیگر اندازه تان نیست یا بیش از دو سال است آن را نپوسیده اید، راحت کنید. هر قطعه پوشاک یا شی ناقص مانند لنگه گوشوراه بدلی، ظروف شکسته ای که دو بار چسبانده شدند و ... را دور بیندازید. تهیه لوازمی مانند جا کلیدی، جا کفش و وسایلی را که موجب مرتب شدن خرده ریزها می شوند در دستور کار خود قرار دهید.
خوش بگذرانید
نظافت لزوماً معادل با کار سخت نیست، یک موسیقی خوب یا یک برنامه رادیویی خوب و مفید شما را با اشتیاق بیشتری به تحرک وا می دارد.
برای خود انگیزه هایی پیدا کنید و به خود قول دهید اگر کارهای روزانه را مطابق برنامه انجام دادید، به خود جایزه ای خواهید داد. این جایزه می تواند چیز ساده اما دلپذیر مانند حمام رفتن، صرف چای و شیرینی با خانواده یا تماشای یک برنامه خوب تلویزیونی باشد.
خودتان مهم تر از خانه هستید.
خانه تکانی، یک سنت دیرینه ایرانی است. امروزه فشارهای گوناگونی هم می تواند به یک عامل علیه روح و روان شما تبدیل شود و هم می تواند عامل آرامش و تفریح و شادی خانه و خانواده باشد. اگر به اصول خانه تکانی آشنا باشید، برنامه ریزی کنید و همه افراد خانواده را در نظافت منزل مشارکت دهید. همه چیز به خوبی و خوشی تمام خواهد شد. مطمئن باشید روح و جسم خود و خانواده تان از جسم و محیط خانه مهم تر است.
2- استرس خرید
خرید کردن خصوصاً در ایام نوروز یک هنر است؛ هنری چند بعدی. از مدیریت پول ، مدیریت خواسته های تان، برنامه ریزی برای خرید تا مدیریت بازار و فروشنده ها و تامین نظر همه اعضای خانواده واقعا مدیریت سختی است؛ اما با مشارکت جمعی و توجیه همه اعضای خانواده نسبت به مسائل مربوط به خرید عید و هزینه ها مشکلات آن به حداقل می رسد. اگر چه پول نقش مهمی در مدیریت خرید نوروزی دارد، باور کنید بسیاری با وجود داشتن پول کافی برای خرید دچار نگرانی ها و دلهره ها و آشفتگی های عصبی فراوانی می شوند. پس همیشه مسئله، پول نیست یا بهتر بگوییم فقط مسئله پول کم و هزینه های بالا و قیمت های بازار نیست.
3- استرس تحویل سال
لحظات آغاز سال تحویل بسیار مهم است. اگر از قبل به ساعت و روز سال تحویل فکر نکرده باشید و برای این ساعت برنامه ریزی نکیند، عوامل و فشارهای بسیاری دست به دست هم می دهند تا فضای ذهنی و روحی شما را استرس روبه رو کنند.
آغاز سال نو و ساعت سال تحویل آنقدر ارزشمند است که از قبل خودتان برای آن آماده کرده باشید. یادتان باشد برای این که سالی بدون دلهره، تشویق و اضطراب داشته باشید. باید با بهار شروع کنید. سالی که نکوست، از بهارش پیداست و پس از قبل برنامه ریزی کنید نه هنگام سال تحویل
4- استرس سفر
بسیاری از خانواده ها امکان رفتن به سفر ندارند. نه قرار است و نه الزامی است که همه باید به سفر بروند. اما همان طور که به سفر رفتن اصولی دارد، در خانه ماندن هم اصول و فنون خاص خود را دارد. اگر به این اصول پایبند نباشید، فضای خانه را در ایام عید برای خودتان خراب و آشفته می کنید و اوقات زیبای نوروزیتان هم تلخ خواهد شد. خانواده هایی که به سفر نمی روند، خیلی باید مراقب روح و روان و امنیت خانواده شان باشند.
نگاهی کلی به راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با استرس عید
تعطیلات نوروزی برای عده ای از ما با فشارهای روانی توام است که به استرس تعطیلات عید شهرت دارد. به کمک راه های کاهش فشارروانی ، می توان از تعطیلات عید لذت بیشتری برد و در این بخش قصد داریم با بیان برخی از روش ها شناختی در به وجود آوردن تعطیلاتی شاد به شما کمک کنیم. در آغاز نکاتی ساده اما پر اهمیت را یادآوری خواهیم کرد.
1- بهتر است پیش از تعطیلات عید، توقعات واقع بینانه ای داشته باشید: از خود توقع نداشته باشید در حد تخیلات و آرزوها زندگی کنید. تعطیلات خود را با امکانات موجود تنظیم کنید نه با نیازهای ایده آل خود. می توانید از خانواده خود بپرسید «چگونه تعطیلات امسال مان را بگذرانیم؟» با برنامه ریزی می توانید از فشارهای روانی خود بکاهید و کارهای تان را با حس بهتری انجام دهید.
2- ممکن است تعطیلات نوروزی فرصتی برای تجدید رابطه و حل اختلافات و سوء تفاهمات گذشته باشد.
اگر در طول سال نتوانسته اید با گروهی از خویشاوندان ارتباط خوبی داشته باشید، احتمالاً ممکن است این فرصت در تعطیلات نیز تغییر نکند، شناخت این وضعیت از ایجاد اختلافات بیشتر جلوگیری می کند. در برخورد با این دسته از دوستان و اقوام رفتار محترمانه ای داشته باشید، اما از نظر هیجانی فاصله خود را با آنان حفظ کنید. چرا که ممکن است صمیمیت زیادی سوء تفاهمات تازه ای ایجاد کند.
3- ممکن است در تعطیلات نوروز اندوه افزایش یابد. تنهایی از جمله عواملی است که سبب اندوه می شود. می توانید راهی را برای پر کردن جای خالی دیگران و گرم کردن قلب آنان بیابید. دور هم جمع کردن دوستان و اقوام و معاشرت با انان راهی دیگر برای لذت بردن از تعطیلات نوروزی است. با مشارکت در تهیه عذا، شیرینی، میوه و انجام تفریحات مشترک لحظات خوشی برای تعطیلات پدید آروید.
4- مراقب وضعیت جسمانی خود در روزهای عید باشید. هیجانات حاصل از فعالیت های روزانه باعث ترشح آدرنالین در مغز می شود و ممکن است خواب تان را برهم زند. برای حفظ آرامش خود ، اقدامات متعددی می توانید انجام دهید و مطالعه منظم و انجام ورزش روزانه به ارامش تان کمک خواهد کرد. از خوردن بیش از اندازه نیز خودداری کنید . سعی کنید در این ایام تغذیه ای منظم و مناسب داشته باشید.
محمد برومند، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
