آرامیس مشاور




راهکارهای پیشگیری از مصرف مشروبات الکلی


جمله  «پیشگیری بهتر از درمان است» را همه  ما شنیده ایم و گاهی از تکرار آن خسته می شویم. اما در واقعیت چقدر به آن عمل می کنیم. پیشگیری نیازمند برخورداری و آموزش مهارت ها و اصول خاصی است، و به صرف کلمه نمی تواند تحقق بیابد. برای پیشگیری از بلای دامن گیر و هولناک اعتیاد از جمله وابستگی و مصرف مشروبات الکلی، متن زیر تهیه شده است که مطالعه ی آن برای تک تک افراد خالی از لطف نیست. در این متن با برخی از توصیه ها و اقدامات لازم برای پیشگیری از مصرف الکل آشنا خواهید شد.


 درباره  مشروبات الکلی و عوارض آن ، اطلاعات کسب کنید.

هنگامی که افراد درباره ی الکل و مضرات آن اطلاعات درست و کافی به دست آوردند، تمایل کمتری برای مصرف آن خواهند داشت. چرا که این آگاهی باعث افزایش هوشیاری، آینده نگری و از همه مهمتر، اصلاح باورهای غلط افراد نسبت به مصرف الکل خواهد شد.


 مهارت های زندگی و شخصی خود را افزایش دهید.
مهارت هایی مانند خودآگاهی، ارتباط موُثر، حل مسئله، تصمیم گیری و تفکر نقادانه از جمله مهارت های مهم زندگی هستند. آموزشی و فرا گیری این مهارت ها باعث پیشگیری از مشکلات روانی – اجتماعی، مانند مصرف مشروبات الکلی می شود. مجموعه مهارت های بیان شده و اثر آنها، ابزاری فوری برای دفاع از گرایش به مصرف مشروبات الکلی در اختیار شما قرار می دهد.


 برای زندگی خود اهداف درستی تنظیم کنید.
چنانچه فرد اهداف زندگی خود را نشناسد، دچار بی هدفی، کسالت، ناامیدی و درماندگی می شود. اهدافی مثل موفقیت تحصیلی، رضایت خانواده و فرد سالمی برای اجتماع بودن، اهداف کلی و بلندمدت هستند که هر فرد برای رسیدن به آن باید اهداف میان مدت و کوتاه مدتی را تعیین کند. مثلاً اگر هدف بلند مدت، ادامه تحصیل در دانشگاه باشد، هدف میان مدت می تواند موفقیت در امتحانات پایان سال یا پایان ترم باشد و همچنین اهداف کوتاه مدت آشنایی با رشته های تحصیلی در مقاطع بالاتر و بازار کار آنها، برنامه ریزی و مشاوره باشد؛ هدف کوتاه مدت روزانه نیز مطالعه دروس طبق برنامه ریزی تعیین شده است. با این روند، زندگی منظم و قابل پیش بینی می شود و در نهایت، ناکامی و استرس نیز کاهش می یابد.


 احترام و عزت نفس خود را افزایش بدهید.
گاهی افرادبا بعضی رفتارهای ناسالم و غیر معمول سعی در به دست آوردن احترام، توجه و حمایت دیگران دارند؛ مانند مصرف الکل که باید با رفتارهای سالم جایگزین شوند. همچنین ضعف در عزت نفس باعث روی آوردن فرد به سمت رفتارهای ناسالم و غیراجتماعی می شود. در زمینه ی افزایش عزت نفس به این نکته توجه داشته باشید که هیچ کس شبیه دیگری نیست، هر فرد تک و بی نظیری است اما شباهت ها و تفاوت ها، با خوب و بد بودن ما ارتباطی ندارد؛ به عبارت دیگر بحث ارزشمندی فرد جدا از بحث تفاوت های اوست، یعنی ما با دیگران نه تنها از نظر ظاهرمان، بلکه علائق مان و سلیقه هایمان نیز تفاوت داریم؛ این تفاوت ها به عیب است و نه بد، بلکه فقط تفاوت است.


 توانایی مقابله و مدیریت استرس خود را افزایش دهید.
هر جا که تغییری رخ دهد ما با یک استرس روبه رو هستیم؛ زیرا باید تلاش کنیم ثبات جدیدی به دست بیاوریم و دوباره با شرایط جدید سازگار شویم. فرایند دوباره ی سازگاری به جسم و روان فشار وارد می کند. در این مواقع ممکن است فرد برای کاهش فشار ناشی از استرس به سمت مصرف مشروبات الکلی برود. حال آنکه با یادگیری شیوه های کاهش و مدیریت استرس به راحتی می تواند با این استرس مقابله کند. راهکارهایی مانند تنفس عمیق، ورزش های هوازی، خودگویی مثبت، تکنیک های حواس پرتی و بسیاری از روش های دیگر، که می توان در کتاب های مختلف آنها را یافت بسیار مفید هستند.


 حمایت اجتماعی خود را گسترش دهید.
همه ی ما در طول زندگی دچار استرس ها و هیجانات منفی می شویم که در این هنگام نیاز مند کمک و حمایت دیگران هستیم؛ افرادی ماننداعضای خانواده و دوستان در مواقع سخت، چنین افرادی می توانند به شما احساسات خوبی تزریق کنند. سعی کنید بیشتر در جمع دوستان و اقوام دلسوزتان، که شما را درک می کنند، باشید. آنها به شما کمک می کنند خود را یک فرد ارزشمند بدانید و بتوانید زودتر خودتان را پیدا کنید و روی پای خود بایستید. البته در این بین، هنگام انتخاب دوستان و اطرافیان باید هوشیار باشید و به سمت افرادی بروید که به شما در سازگاری سالم کمک می کنند.


 نه گفتن و مقابله با فشار همسالان را یاد بگیرید
در زمانی که افراد میل به تأیید دوستان و همسالان خود دارند و عزت خود را در گرو تأیید آنان می دانند، به محض فشار از سوی دوستان مبنی بر مصرف الکل نمی توانند مقاومت کنند و در نهایت به مصرف روی می آورند. نه گفتن مهارتی است که افراد در این مواقع می توانند از آن بهره بگیرند. در این موقع فرد با حفظ احترام خود و دیگران، با نظر یا فشار دیگران مخالفت می کند. جالب آنکه عموماً این گونه رفتار قاطعانه باعث افزایش حرمت فرد در مقابل دیگران می شود.


 برای اوقات فراغت خود برنامه داشته باشید.
داشتن اوقات فراغت برای هر فردی لازم و ضروری است. افرادی دائم خود را مشغول کار و تحصیل می کنند که باعث فرسودگی آنان در گذر زمان می شود، برخی نیز فقط دوست دارند زمان خود را به تفریح و گذر وقت بگذرانند. در حالی که برای داشتن یک زندگی سالم باید جنبه ی اعتدال را رعایت کرد. سعی کنید برای زمانی تفریح خود بگذارید. البته زمان و وقتی که برنامه ریزی شده و هدفدار باشید.


 از متخصصین کمک بگیرید.
اختلافات روانی و مصرف الکل ارتباط تنگاتنگی باهم دارند. ممکن است افرادی که از اختلال روانی رنج می برند برای کاهش این رنج به سمت مصرف الکل روی بیاورند. بهترین روش برای کنترل و درمان این بیماری ها مراجعه به متخصص روان شناس یا روان پزشک است.


دکتر محمد ترکمان / کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
گردآوری: مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس