در فرهنگ ما دوره نامزدی به دو مرحله متفاوت گفته می شود که در میان خانواده ها متفاوت است. برخی خانواده ها یا فرهنگ ها، پس از عقد و عروسی ؛ پسر و دختر نامزد هم خطاب می شوند. اما در دسته ای دیگر از خانواده ها دوره پبش از عقد و مرحله ای که پسر و دختر نشان کرده هم هستند، این عنوان به کار گرفته می شود. در این مطلب به موضوع هدیه دادن میان پسر و دختر و خانواده های آنها در دوره نامزدی می پردازیم.
در بحث هدیه دادن اولین نکته ای که باید به خاطر داشته باشیم ، این است که هدیه دادن باعث نزدک تر شدن افراد به یکدیگر می شود. هدیه باعث می شود دو نفر به یکدیگر محبت بیشتری پیدا کنند و قلب هایشان به یکدیگر نزدیک تر شود. اما همه محسنات هدیه دادن در صورتی برآورده می شود که شان گیرنده هدیه در انتخاب و دادن هدیه رعایت شود و مضاف بر آن ، هدیه با حس خوب و محبت به فرد داده شود.
زمانی که میان دو نفر پیوند جدی ایجاد شده که به دنبال فرزندی هم به وجود آید، بنیان های خانواده گذاشته می شود. در این دوره می توان با دادن هدایایی هر چند کوچک به یکدیگر، این صمیمیت و نزدیکی قلوب را ایجاد کرد. در ایجاد چنین رابطه ای نیاز است که قلب های دو نفر به هم نزدیک شود و دادن هدیه یکی از راه های این کار است.
هدیه دادن در استحکام خانواده نقش موثری دارد و تقدیم هدیه از طرف خانواده ها هم نقش بسیار مثبتی دارد، اهدای این هدایا باعث متاثر شدن خانواده ها از یکدیگر می شود و زمانی که مشکلی پیش می آید، این هدایا نقش خود را ایفا می کند، بدون آنکه خانواده ها بدانند، از داده شدن و یا گرفتن این هدایا متاثر می شوند و در ضمن در هنگام وقوع مشکل ، از فرزند آن خانواده حمایت می کنند. به صراحت می توان گفت مادر شوهری که از خانواده عروسش هدیه دریافت کرده، حتما در زمان وقوع مشکلات اجتناب ناپذیر زندگی، از عروس خود حمایت بیشتری می کند. رد و بدل شدن هدایا میان خانواده ها در نحوه ارتباط آنها با عروس یا داماد تاثیر گذار است.
هدایا در دوران نامزدی به چند گروه تقسیم می شود: هدایای رسمی و هدایای غیر رسمی.
هدایای رسمی: هدایایی است که میان خانواده ها رد و بدل می شود . هدایایی که خانواده داماد به عروس می دهند یا هدایایی که خانواده عروس به داماد می دهند.
هدایای غیر رسمی: هدایای است که میان دختر و پسر رد و بدل می شود.
هدایای خانواده ها
هدایای خانواده ها در دوره نامزدی به عروس یا داماد در مناسبت های خاص، برای شاد باش اعیاد و مراسم ها و در زمان های مشخصی داده می شود. به طور کلی می توان گفت هدایای خانواده ها بیشتر مناسبتی است. البته علاوه بر این هدایا، مناسبت های مربوط به خود افراد هم می تواند بهانه خوبی برای هدیه دادن باشد، مانند تولد افراد.
علاوه بر خانواده
هدیه ای که به مناسبت عید یا سنت از طرف خانواده پسر به عروس خانوم داده می شود، اغلب جنبه مناسبتی دارد، اما بهتر است خود پسر و دختر نیز در این گونه مناسبت ها بسته به توانمندی مالی خود، هدیه ای هر چند کوچک به یکدیگر بدهند. نکته مهم در این میان ، جذابیت هدیه برای گیرنده هدیه و حس و حالی است که هنگام هدیه دادن دارند.
بین پسر و دختر به هیچ وجه پول هدیه دادن پیشنهاد نمی شود، یا حتی کارت هدیه که این روزها خیلی تبلیغ می شود، این ها هدایای مناسبتی برای فضای ازدواج نیست، دختر و پسر باید برای انتخاب هدیه برای یکدیگر وقت بگذارند و هدیه ای مبتنی بر نیاز طرف مقابل تهیه کنند. خرید جنسی با عنوان هدیه نشانگر این است که فرد به یادش بوده و برایش هدیه ای انتخاب کرده است.
زمان هدیه دادن
زمان هدیه دادن از سوی خانواده ها اغلب زمان هایی مشخصی است، اما بهتر است دو نفر برای هدیه دادن به یکدیگر محدودیت زمانی قائل نشوند، یعنی علاوه بر زمان مناسبت ها که خانواده ها بر اساس سنت، هدایایی به عروس و داماد می دهند، بهتر است که دختر و پسر برای یکدیگر هدایایی تهیه کنند که می تواند هدایای غیر رسمی باشد.
هدیه در تهران و کلان شهرها
گروه های قومیتی متفاوتی در تهران و کلان شهرها در کنار هم زندگی می کنند و گاه وصلت هایی هم با یکدیگر انجام می دهند ، با توجه به اینکه هر قومیت سنت های متفاوتی در مورد بحث ازدواج دارد، موضوع کمی متفاوت است. در سنت های قدیمی ایران روی هدایایی که بین خانواده ها رد و بدل می شد، اسم و رسمی وجود داشت. لباس، پارچه و طلا اغلب هدایایی است که در مناسبت ها داده می شود. اما نکته ای که می توان اضافه کرد، این است که بهتر است در رفت و آمدهای خانوادگی، دو طرف دست خالی به خانه یکدیگر نروند. این موضوع باعث می شود که بر افراد تاثیر گذاشته شود. تنها قرار نیست یک ازدواج انجام و تمام شود ، بلکه قرار است دو خانواده به یکدیگر نزدیک شوند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. فضای ذهنی هدیه دادن و هدیه گرفتن باعث تاثیر گذاری روی ما می شود. در شهرهای بزرگ که قومیت های متفاوت، سنت های متفاوتی در امر ازدواج دارند، دست پر بودن خانواده ها هنگامی که به خانه هم می روند، تاثیر بسیار خوبی دارد. به این هدیه دادن ها در حد رفع تکلیف یا پول هدر دادن نگاه نکنید ، بلکه این کار در زندگی آینده فرزندتان تاثیر خواهد داشت.
البته در هدیه دادن باید شان فردی که به او هدیه می دهیم رعایت شد. هدیه ای که با محبت داده می شود و نحوه تقدیم کردن هدیه به خوبی انجام گرفته و کلماتی که در حین دادن هدیه استفاده می شود، باعث می شود که هدیه تاثیر بیشتر یا کمتری روی ما بگذارد. به صراحت می توان گفت که دادن یک هدیه گران با کلام بد تاثیر یک هدیه کوچک یا ارزان قیمت را هم نخواهد داشت. شان خانواده ها به ویژه پدر و مادرها در دادن هدیه باید دیده و رعایت شود.
سنت بیهوده ای نیست
این گونه نیست که دادن هدیه تنها یک سنت بیهوده است، بلکه محبت آن فرد این گونه جلب می شود تا بعدها در هزار و یک اتفاقی که در زندگی مشترک زوج جوان ممکن است پیش بیاید، نقش مثبت می گذارد.
پسرها یا آقا دامادها
یادتان باشد این برای شما آقا پسرها که نامزد دارید بسیار مهم است که همیشه یا اغلب اوقات دست پر باشید. قیمت هدیه خیلی مهم نیست، مهم انجام این کار است . دختری که می خواهد همسر شما باشد ، ناخودآگاه در مواجهه با شما نقش دختر بچه ای در برابر پدرش را دارد ، که از چیزهای کوچکی که پدر برای او می خرید لذت می برد. خرید خوردنی های کوچکی که دختر دوست دارد، برای او تصور جذابی از شما ایجاد می کند و همین موضوعات در ذهن او تاثیر مثبت می گذارد.
در یک کلام می توان گفت تلاش کنید هر باز که می خواهید با هم بیرون بروید، هنگام رفتن به خانه دختر خانوم ، دست خالی نروید. این هدایا می تواند یک آدامس یا شکلات یا تنقلات یا عروسک ها و مجسمه های کوچک یا یک شاخه گل باشد، اما تاثیر روانی آن بسیار مثبتی دارد.
دادن این گونه هدایا باعث می شود ذوق کودکانه آن دختر زنده شود. این حس و حال موجب می شود شیرینی زندگی افزایش پیدا کند. وظیفه یک مرد است که همسرش را شاد کند. این باعث می شود پایه های زندگی با شادمانی ریخته شود.
ایجاد احساسات به ان دختر خانوم کمک می کند که با فعال شدن حالت های کودکانه این احساس را در خود تقویت کند که می تواند به این آقا پسر به عنوان همسر تکیه کند. این گونه روانش برای تصمیم گیری راحتر می شود. به ویژه خرید و هدیه دادن عروسک می تواند به تقویت این فضا کمک زیادی کند و این در ارتباط شاد همسران با یکدیگر نقش موثری دارد.
هدایای دختر ها به پسرها
اگر دختری که به نامزدی پسری درآمده بتواند با دادن هدایای کودکانه فضای کودکی آن پسر را زنده کند، آن پسر نیز فضای مثبتی در رابطه خواهد داشت. فضای کودکی عالمی دارد که با خرید اسباب بازی ، یک تی شرت یا مسجمه یک دوچرخه او نیز به فضای کودکی خود بازگردانده می شود که فرد احساس کند جایگاهش برای طرف مقابل عزیز و رفیع است و شرایط روحی آنها آماده پیوند خوردن و سال ها زندگی در زیر یک سقف می شود.
تفاوت دوره نامزدی با دوره های بعدی آن
برخی در مورد تفاوت دوره نامزی با دوره های دیگر نگرانی هایی دارند، یا فکر می کنند چون نمی توانند بعدها در زندگی مشترک نیز مدام موضوع هدیه خریدن را تکرار کنند، بهتر است از ابتدا این کار را با شدت زیادی انجام ندهند . اما به نظر می رسد این نگاه با اشکالاتی همراه است. ابتدای رابطه و سال های اول را نباید با زمان های دیگر یکی دانست چون در ماه های اول و سال های اول رابطه است که دلبستگی و پیوند بین دو نفر شکل می گیرد. طبیعی است که رفتار دو نفر در این زمان باید با سال های بعد متفاوت باشد. رفتارهای محبت آمیزی که با خرید هدیه و کارهای مشابه بروز داده میشود می تواند بین دو نفر احساس همسری ایجاد کرد.
ارزش مالی هدایا
طبیعتاً هدایایی که در دوره نامزدی از طرف خانواده ها داده می شود باید حاوی ارزش مالی باشد چون این هدایا به طور نمادین به طرف مقابل می گوید که برای من ارزش داری و من برای تو احترام قائل می شوم. معنای کار یک نفر در انتخاب هدیه مستتر است. وقتی که خانواده ای که شرایط اقتصادی خوبی ندارند، با تمام تلاش سعی می کنند در مناسبتی به عروس خود سکه طلایی بدهد، ارزش بسیار زیادی دارد، چون این خانواده سختی زیادی بر خود هموار کرده اند تا توانسته اند چنین هدیه ای تهیه کنند با این کار ارزش قائل شدن برای آن عروس نشان داده می شود.
همین هدایای معمول
هدایایی که به طور معمول میان خانواده ها رد و بدل می شود مانند سکه، قطعه طلا و یا پارچه های نفسی هدایای مثبتی است که هم در عرف پذیرفته شده و هم گیرنده هدیه احساس می کند که برای او ارزش و احترام قائل شده اند.
نکته بسیار مهمی که در ایجا باید تاکید شود این است که گیرنده هدیه نباید با دریافت چنین هدیه ای احساس کند تحقیر شده و یا شأن او رعایت نشده است . زمان هدیه دادن باید مواظب روحیه آدم ها باشیم.
هدایایی بیش از وسع مالی
اگر خانواده ای هدیه ای تهیه کند که بیش از توان اقتصادی اش است و برای خرید آن خود را تحت فشار قرار داده، مقدمه این است که آن هدیه به طور معکوس عمل کند. یعنی آنکه هدیه نقش ابزار کنترل را بر عهده گیرد و هدیه دهنده سعی کند با دادن هدیه بیش از وسعش فرد گیرنده هدیه را مدیون خود کند یا توقعات زیادی از او داشته باشد. در این شرایط، هدیه دادن به نوعی تکلف و محبت اجباری تبدیل می شود که کارکرد کاملاً غلطی پیدا می کند . با خرید هدیه کوچک تر می توان از وقوع این اتفاقات پیشگیری کرد و خانواده هایی که با مشکلات مالی مواجه هستند و نمی توانند هزینه زیادی برای خرید هدیه انجام دهند، نباید نگران باشند که عضو جدید و خانواده او حدود خانواده و در سطح اقتصادی هر خانواده باشد.
اگر نامزدی به هم بخورد
در صورت به هم خوردن نامزدی طبق قانون هدایای رد و بدل شده میان دو طرف بازگردانده می شود، مگر هدایایی که از بین رفته باشد.
مهدی میرمحمدصادقی، روان شناس
