آرامیس مشاور




اول آشنایی بعد خواستگاری

 

پیشنهادهایی برای یک مراسم خواستگاری
در گذشته چون در ایران کلان شهری نبود، وقتی افراد در شهرهای کوچک به خواستگاری می رفتند، به نوعی از قبل با هم آشنا بودند. اما با به وجود آمدن کلان شهرها و گسترش آنها در حال حاضر، بیشتر افرادی که به خواستگاری می روند، همدیگر را نمی شناسند و این موجب بروز مشکلاتی می شود. وقتی خانواده دختر با خانواده پسر آشنا نیست، نمی توان موضوع خواستگاری را در جلسه اول مطرح کرد، بلکه باید در جلسات اول آشنایی صورت بگیرد و بعد خواستگاری انجام شود.


• فواید و محدودیت ها
حسن خواستگاری این است که چون خانواده ها درگیر موضوع می شوند، مشارکت و تجربه آنها می تواند به آینده دو جوان کمک کند تا بهتر بتوانند با حمایت خانواده ها زندگی شان را شروع کنند.
برخی از محدودیت های خواستگاری موارد زیر هستند:
1) آشنایی اندک و فشار زمان. همان طور که در ابتدا گفتیم، در شرایط فعلی در شهرهای بزرگ، خانواده ها معمولا همدیگر را نمی شناسند و این ناآشنایی اگر با شناخت کافی حل نشود، ازدواج را با خطر مواجه می کند. سازمان ملی جوانان به تازگی در یک مطالعه فرا – تحلیل بر روی 170 تحقیق که در مورد طلاق انجام گرفته به این نتیجه رسیده است که وقتی آشنایی ها اندک باشد، خطر طلاق افزایش می یابد.


2) بی تجربگی و بی اطلاعی خانواده ها. در قدیم بزرگ ترهایی که به جلسات خواستگاری می رفتند، با تجربه تر بودند و مشکلات کمتر بود، اما امروزه بسیاری از بزرگ ترهایی که به خواستگاری می روند، تجربه و اطلاعات کافی ندارند. این موضوع سبب می شود تا جلسات خواستگاری پربار نباشد، یا افراد صحبت هایی کنند که موجب برانگیختن هیجانات منفی شوند. در برخی از مواقع هم فردی از میان خانواده بحث را پیش می برد که هم بی تجربه است و هم از لحاظ هیجانی مدیریت کمتری برخود دارد. برای یک جلسه خواستگاری خوب، فردی باید بحث را پیش ببرد که کم تنش و کم مسئله باشد.


• موضوعات گفتگو
گفت و گو ها در جلسات خواستگاری در دو سطح انجام می گیرد، یکی در سطح خانواده ها و دیگری در سطح دختر و پسر
دختر و پسر باید در مورد 16 موضوع با همدیگر گفتگو کنند و از نظرات همدیگر آگاه شوند. این موضوعات عبارتند از :
1- باورها و ارزش های دینی
2- باورها و اصول اخلاقی
3- روابط با دوستان
4- اهداف رشد شخصی
5- ارتباط با خویشاوندان
6- ارنباط صمیمی با همسر
7- ارتباط با خانواده خود
8- ارتباط با خانواده همسر
9- روش حل مسئله و حل اختلاف
10- مسائل مالی (نگاه به پول، اهمیت آن، مدیریت مالی، ولخرجی یا خست، مهریه، مسکن)
11- خواسته ها و توقعات (نوع و نحوه بیان آنها)
12- مواجهه با هیجانات شادی و غم و خشم و ترس
13- نگاه به وظایف زن و مرد در خانواده
14- بچه دار شدن و تربیت فرزند
15- اوقات فراغت ، علایق و سرگرمی
16- موضوعات جنسی (این موضوع زمانی باید مطرح شود که همه موضوعات مورد بحث قرار گرفته و دو طرف برازدواج با همدیگر تا حدود زیادی به توافق رسیده باشند.)
گفت و گو درباره این موضوعات به طور طبیعی در یک جلسه غیرممکن است و باید در چند جلسه انجام گیرد. البته باید توجه داشت علاوه بر آنکه نباید به دختر و پسر فشار بیاوریم که فورا به نتیجه برسند و نظرشان را اعلام کنند، این گفت و گو ها به اندازه ای طولانی نشود که رابطه دختر و پسر به دوستی بینجامد.
گفت و گو در سطح خانواده ها هم می تواند پیرامون موضوعات زیر باشد؛
1- رسوم، اعتقادات و فرهنگ خانواده
2- اطلاعات ارتباطی و نسبی (پیشینه خانوادگی، شغلی ، علمی و ارتباطی)
3- اطلاعات اقتصادی و شرایط اقتصادی خانواده
4- کسب اطلاعات از دختر و پسر از خود خانواده ها
5- نگاه خانواده ها به فرزندشان

• راهکارها
باید روش هایی را به کار برد تا محاسن خواستگاری حفظ و آفات آن رفع شود. برخی از این راهکارها در ذیل ارائه می شود:

 آشنایی در گام اول میان خانواده ها و در گام بعدی میان دختر و پسر.

امروزه در برخی از خانواده ها راهکاری اندیشیده شده که مشکل عدم آشنایی را رفع کرده است. این راهکار به این صورت است که در چند جلسه اول خواستگاری تنها خانواده ها با هم آشنا می شوند. خانواده ها به همراه دختر و پسر با هم دیدارهایی دارند و نهایتا نظر خانواده ها نسبت به ازدواج و وصلت این دو خانواده بیان می شود. اگر خانواده ها نظر مثبتی به این ازدواج داشتند، به دختر و پسر اجازه می دهند تا با رعایت اصول شرعی، اخلاقی و خانوادگی با هم ارتباط بیشتری داشته باشند و آشنایی شان از خصوصیات یکدیگر افزایش یابد. در نهایت بعد از یکی دو ماه، خانواده هانظر دختر و پسر را می خواهند و اگر این دو خواهان ازدواج با هم بودند، مراسم بعدی برگزار می شود.


 ارائه نظرات به صورت مکتوب.

یکی دیگر از راهکارها که خانواده ها می توانند برای جلوگیری از اتقاقات غیر قابل پیش بینی درباه مهریه استفاده کنند. ارائه نظرات به صورت مکتوب به خانواده مقابل، چند روز قبل از جلسه مهربران است. به عبارت دیگر، خانواده پسر هر آنچه درباره مهریه مدنظرشان است، به صورت کتبی به خانواده دختر اطلاع میدهند. این کار مزیت های زیادی دارد.
نخستین مزیت آن است که تخلیه هیجانی خانواده ها قبل از جلسه مهربران اتفاق می افتد. افراد وقتی در خانواده خود هستند، هرحرفی را می توانند بزنند؛ در صورتی که اگر همین صحبت ها را بخواهند در برابر خانواده مقابل بزنند، این جلسه با تنش زیادی مواجه می شود و حتی می تواند آن را به هم بزند. ببابراین در جلسه مهربران دو خانواده با هیجانات مواجه نمی شوند. مزیت دیگر آن است که همه افراد خانواده می توانند نظراتشان را بدون دغدغه بیان کنند و فردی نیست که بعدا بگوید به دلیل ملاحظه کاری و رودربایستی نتوانسته است نظرش را بیان کند.
شما در مذاکرات دیپلماتیک هم شاهد هستی که قبل نظرات به یکدیگر منتقل می شود و بر سر جزئیات بحث های زیادی می شود، اما هنگامی که مراسم رسمی مذاکرات انجام می شود، دو طرف بدون کوچک ترین تنشی با هم صحبت می کنند و به توافق می رسند.


 حضور افراد امین و مورد اعتماد.

افرادی که در جلسه خواستگاری حضور می یابند می توانند خازج از خانواده اصلی هم باشند. مهم این است که این فرد مورد اعتماد دختر یا پسر و خانواده ها آنها باشد. وقتی چنین باشد، حضور این فرد می تواند مفید باشد. البته بهتر است که در یکی دو جلسه اول خانواده اصلی حضور داشته باشند و در جلسات بعد که بحث ها جدی تر مطرح می شود، این افراد حضور یابند.


 مجبور نکردن دختر و پسر .

نباید برای دختر و پسر فشار زمانی ایجاد کرد یا آنها را مجبور به پذیرش فرد مورد نظر کنیم. در صورتی که دختر یا پسر پس از گفت و گو هایی که با هم داشتند به یکدیگر علاقه یا کششی نداشتند، نباید آنها را مجبور کنیم. البته توصیه به دختران و پسران این است که در تصمیم گیری عجله نکنند. اگر در جلسه اول از هم خوششان نیامد و از نظر دیگران شرایط مثبت بود، بهتر است به خود فرصتی بدهند تا یکی دو جلسه دیگر هم برگزار شود و صحبت ها و آشنایی های بیشتری ایجاد شود. شاید آشنایی های بیشتر، ازین علاقه و کشش ایجاد شود.


 برگزاری جلسات اول آشنایی در بیرون از خانه.

در صورتی که خانواده دختر به هیچ وجه با پسر و خانواده او آشنایی ندارند و تدارک مجلس خواستگاری برای آنها مشکل است یا نگران حرف و حدیث های ناشی از رفت و آمد خواستگار هستند، می توانند جلسات اول آشنایی را در جایی غیر از منزل، مانند لابی یک هتل یا یک رستوران یا کافه خلوت، قرار دهند.

مهدی میرمحمد صادقی، روان شناس
گردآوری: مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس