آرامیس مشاور




گفتگو با دکتر آناهیتا خدابخش درباره بازگشت به خانه پدری و دردسرهای آن

مهم ترین مسئله افراد تنها
مهم ترین مسائلی که افراد بعد از طلاق برای بازگشت به خانه پدری دارند، چیست؟
محدودیت در رفت و آمد، محدویت در ملاقات دوستان و آشنایان ، رعایت نظم زندگی متفاوت در خانه پدری خود و ... موجب شده که قدرت فرد از وی گرفته و فضای زندگی اش تقسیم شود. مشکلات فرد از وی گرفته و فضای زندگی اش تقسیم شود. مشکلات اقتصادی – اجتماعی نیز در هنگام بازگشت به خانه پدری برای فرد مطلقه از دیگر مسائلی است که فرد با آن روبه روست . حال اگر فرد جدا شده فرزندی هم داشته باشد، مشکلات دو چندان می شود.

این مسائل به چه دلیل به وجود می ایند؟
پس از ازدواج، فرد استقلال از خانه پدری را تجربه می کند، در خانه خود زندگی می کند و طعم استقلال را می چشد. رفت و آمد خود را دارد. دوستان و آشنایان خود را خودش انتخاب میکند. ممکن است این دوستان ، افراد و آشنایان با افرادی که وی در خانه پدری با آنها رفت و آمد می کرده متفاوت نیز باشند.
بعد از ازدواج دخل و خرج زندگی افراد بر عهده خودشان است و این موضوع را به تنهایی اداره می کنند، بنابراین در اینباره کمتر مشکل دارند. از آنجا که پول منبع درآمد، قدرت و کنترل است، موجب می شود که قدرت و کنترل فرد افزایش یابد.
از سوی دیگر، پس از ازدواج، اوقات فراغت، خواب و بیداری، سرگرمی ، تفریحات و تمام فعالیت های صرفاً بین دو زوج تقسیم می شود، در حالی که در خانه پدری افراد فضای مشترکی با دیگران دارند و باید برنامه ها و فعالیت های خود را با سایر افراد خانواده تقسیم کنند. باید کانون و انضباط خانواده را رعایت کند.
حال تصور کنید که فرد پس از طلاق گرفتن و متارکه با توجه به موارد ذکر شده با خانه پدری بازگردد، آنگاه پس از استقلال به خانه پدری برگشته و دچار مشکل می شود، چرا که فضای زندگی اش دوباره تقسیم می شود . باید بنا به خواست آنها زندگی کند. این موضوع برایش پس از یک دوره استقلال سخت است.

چه مواردی این مسائل و مشکلات را تشدید می کند؟
تصمیمات کورکورانه نسبت به طلاق، تصورات منفی جامعه به افراد متارکه کرده به ویژه زنان. (گاهی مردان تصور می کنند که زنان متارکه که کرده مورد خوبی برای صیغه کردن یا ایجاد یک رابطه دوستی موقت هستند.) نگاه منفی دوستان، اشنایان، افراد محله، خانواده و ... به افراد متارکه کرده، مشکلات اقتصادی مانند اضافه شدن یک نان خور اضافه ، محدودیت در رفت و آمد، اصرار خانواده بر ازدواج مجد افراد جدا شده، دلسوزی های بیش از اندازه و ترحم های آزاردهنده می تواند مشکلات افراد طلاق گرفته را در خانه پدری تشدید کند.

چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟
توصیه من خانم ها و آقایانی که قصد جدایی دارند، این است:
1- افراد مشکلات بعد از طلاق بیندیشید و سعی کنند آنها را پیش از وقوع مرتفع سازند. برخی تصور می کنند که باید تنها طلاق صورت گیرد و هیچ گونه آمادگی ذهنی از پیامدهای و مشکلات پس از طلاق ندارند.
2- برای پس از جدایی برنامه ریزی نمی کنند، برخی از این افراد هیچ گونه برنامه برای آینده خود ندارند، در حالی که باید برای برخی از مشکلات مانند فضای زندگی خود فکری کنند، چرا که در خانه پدری فضای زندگی تقسیم می شود.
3- بازگشت به خانه پدری با محدودیت ها و مشکلاتی همراه است، باید انتظار این مشکلات را داشته باشند؛ چرا که دیگر زندگی طبق روال، خواسته و انتظارات آنها پیش نخواهد رفت.
4- خیلی وقت ها خانواده ها پیش از جدایی برای طلاق گرفتن اصرار و پافشاری می کنند و به فرزندان خود به ویژه زنان در مورد حمایت پس از طلاق قول هایی می دهند . جالب آن است که معمولاً این قول ها و وعده ها عملی نخواهد شد یا کمی عملی می شود و برخی پس از مدت اندکی زندگی فردی دوباره دچار مشکلات پس از طلاق می شوند. آنگاه است که مشکلات آغاز می شود. مشکلات اقتصادی، اجتماعی، روان شناختی و ... برای زوجین پس از طلاق خود را بروز می دهند.
بنابراین افراد باید حتماً پیش از جدایی و متارکه به پیامدهای آن ببیندیشند و برای رفع آنها گام بردارند.

دکتر آناهیتا خدابخش کولایی، مشاور و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی