بررسی دلایل شیوع و عوامل موثر و زمینه ساز ناکامی و شکست در عشق، بحثی چند رشته ای است که از دیدگاه های گوناگون قابل بررسی و تبیین است و مطمئناً دلایل زیر تنها علل ممکن نیستند . اما به هر حال می توان موارد زیر را به عنوان عوامل زمینه ساز به وجود آمدن چنین ناکامی ها و افزایش میزان آن برشمرد.
1- آزادی بیشتر در برقراری ارتباط: امروزه امکان برقراری ارتباط بین دو جنس بسیار بیشتر شده است. بنابراین شکست و ناکامی در روابط عاشقانه نیز بیشتر شده است. البته منظورمان این نیست که حالا باید مانع ایجاد ارتباط درسطح خرد و کلان شویم، چنین چیزی نه عقلانی است و نه ممکن. بلکه باید بپذیریم به وجود آمدن زمینه جهت ارتباطات بیشتر، در درون خود، ناکامی های بیشتر را نیز در پی دارد.
2- به وجود آمدن سبک های جدید ارتباطی: همانطور که سبک و سیاق شروع و ادامه ارتباطات نیز، به علت تحولات فرهنگی و اجتماعی، به شدت تغییر کرده است و دیگر روال سنتی خود را ندارد. یکی از کارکردهای سنت ها و آداب و رسوم، نشان دادن مسیر راه و روال کار است. افراد با تکیه بر این سنت ها سریع تر و با برنامه ای پیش تعیین شده به هدف خود می رسند.
اما به علت در حال گذر بودن جامعه، آداب و رسوم سابق محبوبیت خود را از دست داده اند. حتی برخی از آنها کارکرد خود را ندارند و جایگزین های دیگری پیدا کرده اند. البته این مورد نیز جزء لاینفک زندگی بشری است؛ اما سبک های جدید نیز در ابتدای به وجود آمدن خود به ناچار آسیب هایی به همراه دارند تا به مرور کامل تر شوند؛ یکی از آسیب ها به وجود آوردن زمینه و فراوانی بیشتر عشق ها ناکام است.
3- همرنگی اجتماعی و فشار دیگران: بسیاری از نوجوانان و جوانان فاقد پختگی و مهارت های اجتماعی هستند و در نتیجه در بدو ورود به این ارتباط و همچنین در مسیر رابطه، که گاهی به روابط عاشقانه تبدیل میشود، دچار شکست و در نهایت ناکامی می شوند.
4- رواج ناباورها و تصورات غلط در مورد ارتباط عاشقانه: در هر جامعه ای عقاید و باورهای غلط در مورد پدیده های گوناگون به وجود می آید و به مرور مانند یک افسانه می شوند.
دیدگاهی که مردم درباره عشق و روابط عاشقانه دارند نیز از این مورد استثنا نیست. مانند داشتن نگاهی رویایی به عشق و اینکه حلال همه مشکلات است؛ عشق شفا می دهد؛ عشق برای زندگی کافی است؛ یا نادیده گرفتن مشکلات اولیه ارتباط به خاطر باورها که این که هر چقدر روابط بیشتر پیش برود و به خاطر صمیمیت مشکلات کمتر می شود. همه این باورها و پیش فرض های اشتباه باعث می شود افراد وارد رابطه عاشقانه شوند و این رابطه را ادامه دهند ، غافل از آن که بعد از مدتی متوجه باور اشتباه خود می شوند و در نتیجه باید رابطه را تمام کنند و دچار ناکامی در عشق شوند.
5- دخالت های منفی دیگران: در جامعه ما گاهی افراد بسیار راحت وارد زندگی شخصی دیگران می شوند ، البته بیشتر وقت ها خودمان زمینه دخالت دیگران را فراهم می کنیم، در هر حال این دخالت ها و نظریات گوناگون باعث می شود وقتی فردی وارد ارتباط عاشقانه شد، با حجم زیادی از اطلاعات ضد و نقیض دیگران روبه رو شود و در نتیجه علاوه بر تاثیرپذیری از اینگونه نظرات ، نتواند ارتباط خود را به درستی و با ثبات هدایت کند. علاوه براین ، برخی از عزیزان مان گاهی به علت منافع شخصی خودشان ، ترجیح می دهند این ارتباط را قطع کنند.
مهدی رضایی، دانشجوی دکترای روان شناسی عمومی
