1- عزت نفس پایین: یکی از دلایل اصلی پرخاشگری احساس ناکامی است. بیشتر افراد پرخاشگر تصویر مخدوشی ار خود دارند، به عبارت دیگر آنها در باطن عقیده دارند انسان با ارزشی نیستند و خود را دوست ندارند، همین امر موجب تحریک پذیری شان می شود. از آنجایی که تا فردی خودش، خودش را دوست نداشته باشد، نمی تواند بپذیرد دیگری او را دوست دارد، این افراد معمولاً از رفتار دیگران سوء برداشت می کنند. مثلا اگر ببینند دو نفر در حال حندیدن هستند، تصویر خود آشفته شان به شدت متزلزل می شود و با خود می گویند، حتما آنها به من می خندند و این تهدید خود (Self) موجب خشمگین شدن آنها می شود.
2- خویشتن داری نابسنده: منظور از خویشتن داری یا نظم درونی این است که فرد بتواند یک کار را آغاز کند و با وجود سختی ها و مشکلات آن را به پایان برساند . افراد پرخاشگر معمولاً در شروع کارها تعلل می کنند و به اسانی نیز ناامید می شوند و کار رها می کنند. این افراد به آسانی با تکانشی شدن گیج و سردرگم می شوند و با شتاب زدگی تصمیمات نابخردانه ای می گیرند.
3- تصمیم گیری عجولانه: همان طور که اشاره شد افراد پرخاشگر معمولاً عجول و دستپاچه هستند و اغلب بدون توجه به نتیجه، فکر یا صحبت و عمل می کنند. حتما شما نیز افراد پرخاشگری را دیده اید که پس از انجام رفتار پرخاشگرانه ، به سرعت از اعمال خود پشیمان می شوند.
4- فقدان وظیفه شناسی : افراد پرخاشگر معمولاً به اصول اخلاقی پایبند نیستند و تعهدات اخلاقی را به طور دقیق انجام نمی دهند . این افراد تا حدی غیر مسئول و بی ثبات هستند.
5- فقدان خود مهارگری:خود مهارگری به معنای توانایی پیروی درخواست ، تعدیل رفتار مطابق با موفقیت و به تاخیر انداختن ارضا یک خواسته است. توانایی خود مهارگری خاصی که در اینجا اهمیت دارد مهارت کنترل خشم است. افراد پرخاشگر یا در دوران کودکی به خوبی این مهارت را نیاموخته اند یا لزومی به استفاده از آن نمی بینند.
6- انعطاف پذیری: افرادی که از ویژگی انعطاف پذیری برخوردارند می توانند بسته به شرایط واکنش مناسب نشان دهند، انها افراد انعطاف ناپذیر بدون در نظر گرفتن شرایط بر ارضا خواسته های خودپافشاری می کنند و در صورتی که چیزی خلاف میل شان باشد، واکنش منفی نشان می دهند.
7- خوددوست داری: دوشت داشتن و ارزش قائل شدن برای خود ویژگی مطلوبی است که منجر به سلامت روان میشود، اما خود دوست داری افراد پرخاشگر جنبه مثبت ندارد، همانطور که گفته شد عزت نفس این افراد پایین است و آنها برای این موضوع دست به واکنش های افراطی می زنند. افراد پرخاشگر معمولاً در تعاملات بین فردی و اجتماعی به نیازها و عواطف دیگران توجهی ندارند و فقط خواسته ها و نیازهای خودشان را در نظر می گیرند. این افراد تا حدی خودمحور هستند و نسبت به شرکت در مسائل دیگران بی علاقه اند.
8- خصومت: این ویژگی گرایش فرد را به احساس خشم، اعم از این که به صورت اشکار بروز کند یا به صورت نهفته در فرد باقی بماند ، نشان می دهد به طور کلی سطح احساس خصومت در افراد پرخاشگر بیشتر از سایر افراد است.
9- سلطه گری: این افراد معمولاً تمایلی به پیروی و تبعیت ندارند. خود را مطیع قراردادهای اجتماعی نمی دانند و نسبت به سرزنش های اجتماعی حساس نیستند. حادثه جو و علاقمند به مبارزه اند . آنها زندگی را به مثابه میدان جنگ در نظر می گیرند و به جای استفاده از راه حل های مسئله مدار، می کوشند با پافشاری و ارعاب در این مبارزه پیروز شوند. انها دوست دارند در همه موقعیت ها برنده باشند. اما موقعیت های برنده – برنده را دوست ندارند، بلکه شرایطی به وجود می آورند که خودشان برنده و طرف مقابل بازنده باشد.
10- تمایل به تلافی اعمال ناشایست: افرا د پرخاشگر معمولاً نسبت به زفتار دیگران حساس هستند و سعی می کنند هر عمل بدی را تلافی کنند. آنها تمایلی به بخشش ندارند و تصور می کنند فقط با انتقام گرفتن به آرامش می رسند.
زهره قربانی، دانشجوی دکترای روان شناسی
